Na twintig jaar nog steeds geen schone kleren

Waar kan je kleding kopen waar geen enkele sweatshop aan te pas is gekomen? Die vraag is zelfs voor organisaties die zich inzetten voor fair fashion lastig te beantwoorden. Labels zoals H&M, Gap, Tommy Hilfiger, Ralph Lauren en Prada laten hun kleding namelijk maken in landen waar de werkomstandigheden van arbeiders niet te controleren zijn. Dat onthult Liesbeth Sluiter in het boek Clean clothes. A global movement to end sweatshops.

Kijk je wel eens op het label in kledingstukken van Puma, Levi’s, Mexx, Prada of Victoria’s Secret? Het zal je dan misschien verbazen dat je hippe must-have is geproduceerd in Indonesië, Turkije, Madagascar of Polen. Ook Amerikaanse merken zoals Nike, Gap en Tommy Hilfiger maken hun collecties niet op eigen grond. En daar schuilt een heleboel mensenleed achter, schrijft Liesbeth Sluiter in haar boek Clean clothes. A global movement to end sweatshops.

Sluiter doet verslag van de acties die de Clean Clothes Campaign tussen 1989 en 2009 ondernam om de kledingindustrie te ontdoen van sweatshops. In de tweede helft van de twintigste eeuw zijn – met name in ontwikkelingslanden – namelijk steeds meer fabrieken gekomen waar mensen voor weinig loon en onder erbarmelijke omstandigheden lange uren werken. In de sweatshops in onder andere Sri Lanka, Roemenië en Hong Kong wordt zo op een goedkope manier kleding gemaakt die in Europa in de winkelschappen komen te liggen. Wij staan er ondertussen nauwelijks bij stil dat de betaalbare fashion items van H&M, Zara en Scapino alleen maar mogelijk zijn door de uitbuiting van vrouwen, kinderen en migranten elders in de wereld.

Voordat je nu in een ongeëvenaarde modedepressie belandt: er is ook goed nieuws. Clean clothes, dat in feite een geschiedschrijving is van de anti-sweatshop movement in Europa, laat namelijk ook zien welke succesvolle initiatieven zijn genomen om mode een beetje eerlijker te maken. Zo zijn verschillende labels, waaronder Triumph en C&A, door publieksacties onder druk gezet om een oogje in het zeil te houden in de fabrieken die hun collecties maken. En de duurdere lijnen van Armani en Prada worden nog wél in Italië gemaakt.

Jammer genoeg is de vraag waar je écht schone kleren kunt kopen volgens Clean clothes nog steeds niet te beantwoorden. Daarvoor zal je zelf op zoek moeten naar merken die zich met een Max Havelaar keurmerk of transparant productiebeleid gevoelig tonen voor eerlijke mode. Maar ook bij die labels is geen garantie te geven dat de kleding 100% sweatshop free is gemaakt.

Op de foto: Detail van het omslag van Liesbeth Sluiters Clean clothes

Lees ook:Fair trade week 2009 maakt eerlijk shopppen extra makkelijk
Lees ook:Prada opent in Seoul
Lees ook:Prada presenteert LA FEMME PRADA & L’HOMME PRADA INTENSE
Lees ook:Trend Report SS2011: kleurrijke strepen
Lees ook:EnYoi natuurlijke kleding